meszureret

To piękny czas dla każdej kobiety, a szczególnie poetki (meszureret) w Izraelu - nie jedna, ale aż dwie z nich dostąpiły ogromnego zaszczytu, jakim jest miejsce na banknotach państwa, o którym marzyły.

Wiadomość o tej decyzji została zatwierdzona już w lutym tego roku i wtedy również zapowiedziano, kim będą owe wyjątkowe kobiety. W tym tygodniu natomiast banknoty trafiają do obiegu.

Już kiedyś na banknotach Nowego Izraelskiego Szekla (w skrócie NIS) pojawiła się inna wyjątkowa kobieta - w roku 1985 wydano banknot o wartości NIS 10 z wizerunkiem premier Goldy Meir, ale niestety już w latach 90-tych wycofano go z obiegu. Dzisiaj banknot o najniższej wartości to NIS 20, a o mniejszej wartości są już tylko monety. Może jeszcze wspomnę, że przed wprowadzeniem nowego Szekla w 1980 roku, banknoty izraelskiego Funta również mogły się poszczycić wizerunkami kilku kobiet. Natomiast w obecnej cyrkulacji kobiety pojawiają się po raz pierwszy, właśnie na dwóch nowych banknotach z tego roku.


Na banknocie o wartości 20 szekli zobaczymy Rachel Bluwstein, pisarkę i poetkę urodzoną na terenach obecnej Rosji, a od 1909 (z przerwami) zamieszkałą w ziemi obecnego Izraela. Na odwrocie banknotu jest fragment jej wiersza o tytule "Kinneret" (Jezioro Galilejskie).

Znana powszechnie w Izraelu jako "Rachel Poetka", z początku dziewczyna pisała wiersze po rosyjsku, ale szybko przerzuciła się na język hebrajski i najwięcej utworów stworzyła już w swojej ukochanej ojczyźnie w ostatnich 6 latach swojego krótkiego życia. Rachel uważa się za pierwszą kobietę od czasów biblijnej Debory, która pisała poezję po hebrajsku i odniosła sławę w branży zdominowanej przez mężczyzn. Jej subtelne, bardzo osobiste utwory są lubiane i popularne do dziś, a wiele wykorzystano także w muzyce. Zmarła w wieku zaledwie 40 lat na gruźlicę. Na podstawie jej wiersza pt. Akara (bezpłodna), w którym wylewa swoje marzenie o dziecku, powstała piosenka 'Uri', skomponowana przez jedną z ulubionych piosenkarek Izraela - Achinoam Nini (znana również jako Noa).

Utwór można przesłuchać klikając tutaj.


Nowy banknot o wartości NIS 100 będzie z kolei ozdobiony zdjęciem Lei Goldberg, pisarki i profesorki z byłego obszaru Prus, która do ziemi ojców przybyła w roku 1935. Dodatkiem na rewersie pieniądza będzie fragment jej wiersza 'Białe Dni'.

Lea jeszcze zanim osiedliła się w Tel Avivie zdobyła wysokie wykształcenie w Europie i biegle posługiwała się językiem hebrajskim, ze względu na uczęszczane szkoły. W środowiskach żydowskich wsławiła się jako wybitna poetka, nowelistka, scenarzystka, tłumaczka i znawczyni literatury. Na późniejszym etapie życia przeprowadziła się do Jerozolimy. Nazywano ją "poetką o złamanym sercu", która pielęgnowała konserwatywne poglądy nawet w swojej twórczości. Zmarła w wieku 59 lat na raka płuc. Pośmiertnie została nagrodzona Nagrodą Izraela - najważniejszym wyróżnieniem w kraju z dziedziny nauki i kultury. Jej wiersze również były inspiracją wielu piosenek, a dwa lata temu stworzono serię nagrań utworów z jej poezją, którą zaśpiewali najwybitniejsi izraelscy artyści.

Oto jeden z nich:


Comments

Popular posts from this blog

Szczepionki w Izraelu - komu wierzyć?

sababa

Jeruszalaim